پیشگیری و درمان سرطان پروستات

پیشگیری و درمان سرطان پروستات

• تاریخ انتشار: 07 آذر 1400
• نویسنده: ملیکا رادمهر
• دیدگاه 0

کار پروستات چیست؟

پروستات یک غده به اندازه گردو است و به عنوان عضو بسیار مهمی از دستگاه تناسلی آقایان است که اگر نباشد بقای نسلی هم وجود ندارد؛ برای تولید منی در کیسه بیضه و دفع ادرار مردان ضرروری ست. جای آن در زیر مثانه و بالای راست روده هست. مجرای ادارار از مرکز غده پروستات عبور می کند و تا آلت ادامه دارد.

یکی از کارهای مهم پروستات جداسازی مایعات مغذی برای تغذیه اسپرم و حفاظت از اسپرم است. پروستات منی را از کیسه بیضه به سوی مجرای ادرار روانه می کند. به عبارت ساده تر، نقش مهمی در انزال (بیرون ریخته شدن مایع منی) و بچه دار شدن دارد. پروستات با انقباض خود حالت چسبندگی ژله مانندی (قلیایی) را در مایع منی ایجاد می کند.

همچنین، زمانی که عضلات پروستات منقبض می شوند، ادرار با سرعت پایین تری دفع می شود. اگر پروستات کارش را درست انجام ندهد، دستگاه تناسلی به عفونت یا سنگ مثانه یا مشکلات دیگر دچار خواهد شد. 

علائم پروستات چیست؟

• تکرر ادرار
• ترشح چرکی از آلت
• درد یا سوزش هنگام ادرار
• درد در ناحیه تناسلی یا کمر یا لگن یا هر سه

علایم پروستاتیت مزمن

• مشکل در دفع ادرار
• درد در مثانه، درد بیضه ها، اختلال نعوظ و اختلال انزال

علائم پروستات بزرگ BPH

• تکرر شدید ادرار در شب
• نیاز زیاده از حد به دفع ادرار
• تاخیر در شروع ادرار
• ادرار ضعیف یا قطره قطره
• درد هنگام ادرار کردن
• عدم ادرار غیر عمدی یا ناتوانی در ادرار کردن

علائم سرطان پروستات

• قطره قطره شدن ادرار
• سختی دفع ادرار
• خون در ادرار
• سوزش و درد هنگام ادرار
• درد هنگام انزال و ارگاسم
• عفونت مجاری ادراری
• درد دایم در ناحیه پایین کمر و لگن
• کاهش وزن ناگهانی و کاهش اشتها

نکته 1: اندازه پروستات دلیل بر سرطانی بودن یا نبودن آن نیست!

نکته 2: در بعضی بیماران، اغلب علایم فوق خود به خود رفع می شوند.

روش های پیشگیری از سرطان پروستات 

• حفظ وزن مناسب

چاقی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد . مردانی که BMI (شاخص توده بدنی) آن ها بالاتر از 30 باشد خطر ابتلا به سرطان پروستات در آن ها بیشتر است. 

• اجتناب از استعمال دخانیات

ترک سیگارباعث افزایش سطح سلامت می‌‌شود و ریسک ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.

• ورزش منظم

افرادی که ورزش می کنند ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. ورزش منظم علاوه بر حفظ تناسب اندام باعث کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با بیماری‌ها خواهد شد و تاثیرات منفی حاصل از نداشتن فعالیت جسمانی را از بین می‌برد.

• حفظ فعالیت جنسی

ریسک بروز سرطان پروستات در افرادی که از لحاظ جنسی فعال هستند دو تا سه برابر کمتر از سایر افرادی است که فعالیت جنسی کمی دارند. متخصصان این زمینه عقیده دارند که نعوظ و رابطه جنسی باعث خروج مواد سمی و سایر ترکیبات التهاب آور از بدن خواهد شد.

• چکاپ و آزمایش منظم

 انجام چکاپ و معاینات منظم به منظور تشخیص به موقع سرطان پروستات یکی از بهترین روش های پیشگیری است.

رژیم غذایی مناسب جهت جلوگیری از سرطان پروستات

• کلم

سبزیجات خانواده کلم شامل کلم بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل، اسفناج و کلم پیچ است که‌ می‌توانند روند پیشرفت سرطان پروستات را کند نمایند و ریسک بروز نوع بدخیم آن را کاهش دهند.

• قهوه

 قهوه و قابلیت آنتی اکسیدانی آن می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات و برخی دیگر از انواع بیماری را کاهش دهد.

• گوجه فرنگی و دیگر میوه های قرمز

گوجه‌فرنگی، هندوانه و سایر خوراکی‌های قرمز، دارای آنتی‌اکسیدان قدرتمندی به‌نام لیکوپن (Lycopene) است. این ترکیب شیمیایی به مدت طولانی در بدن ذخیره نمی‌شود پس باید یک ماده غذایی لیکوپن دار به طور منظم مصرف شود تا کمبود آن در بدن جبران شود. جذب لیکوپن از گوجه ‌فرنگی پخته‌ شده راحت ‌تر است. همچنین لیکوپن با رسیدن گوجه، در آن انباشته می‌شود پس گوجه‌فرنگی هرقدر قرمزتر باشد، بهتر است.

• ویتامین D

ویتامین D می‌تواند از شما در برابر سرطان پروستات و سایر انواع بیماری‌ ها محافظت کند.مصرف غذاهای حاوی ویتامین D از قبیل روغن جگر ماهی کاد، ماهی سالمون و یک نوع قارچ خشک شده می‌تواند بسیار کارامد باشد. اما باید به این توجه کرد که نور آفتاب یک منبع عالی برای ساخت ویتامین D است. روزانه حدود ۱۰ دقیقه بدون ضد آفتاب در مقابل نور آفتاب قرار بگیرید.

• مصرف دانه‌های سویا

سویا به یک گروه خاص از گیاهان تعلق دارد و برخی از مواد شیمیایی موجود در آن در سایر گیاهان از قبیل نخود و لوبیا و عدس یافت ‌می‌شود همچنین منبع غنی دیگری که میتوان نام برد محصولاتی از قبیل شیر سویا، ماست، توفو، نان سویا، میسو و...  هستند.

(برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله همه چیز درباره شیر سویا را مطالعه کنید)

روش های درمانی سرطان پروستات 

• پرتودرمانی

استفاده از پرتو برای کشتن سلول های سرطانی به عنوان اولین درمان یا بعد از عمل سرطان پروستات انجام می شود. این روش درد استخوان ناشی از سرایت سلول های سرطانی را نیز کاهش می دهد. در پرتودرمانی داخلی، ساچمه های کوچک رادیو اکتیو که در اندازه یک دانه برنج هستند به پروستات وارد می شوند. در هر دو روش به عملکرد نعوظ آسیب وارد می شود. خستگی، مشکلات در ادرار کردن و اسهال از عوارض جانبی دیگراین روش هستند.

• عمل جراحی

وقتی سرطان محدود به خود پروستات می شود از عمل جراحی برداشتن پروستات استفاده می شود. روش های جدید از برش های کوچکتر استفاده می کنند تا از آسیب به اعصاب اطراف جلوگیری شود. اگر غدد لنفاوی هم سرطانی شده باشند، این عمل انتخاب مناسبی برای درمان سرطان نیست. عمل جراحی ممکن است در ادرار کردن و عملکرد جنسی اختلال ایجاد کند اما هر دو مشکل با مرورزمان برطرف می شوند.

• هورمون درمانی

هورمون درمانی ممکن است غده های سرطانی را کوچکتر کرده و جلوی رشد سرطان را بگیرد اما تا زمانی که به تنهایی استفاده می شود نمی تواند سرطان را به کلی حذف کند. داروها یا هورمون ها جلوی تولید تستسترون و سایر هورمون های مردانه مانند آندروژن را می گیرند. گرگرفتگی، رشد بافت پستان، افزایش وزن و ناتوانی جنسی از عوارض این شیوه درمانی است.

• شیمی درمانی

شیمی درمانی همه سلول های سرطانی در سرتاسر بدن را می کشد و وقتی استفاده می شود که سرطان به بافت های دیگر هم سرایت کرده و سرطان به هورمون درمانی پاسخ نمی دهد. اغلب درمان داخل وریدی استفاده می شود و فرایند درمان در دوره های ۳ تا ۶ ماه انجام می گیرد. از آنجاییکه شیمی درمانی ، بقیه سلول های با رشد بالا را نیز می کشد، ممکن است دچار ریزش مو و زخم های دهانی شوید. تهوع، خستگی و استفراغ از عوارض دیگر این روش هستند.

• کرایوتراپی

 کرایوتراپی سلول های سرطانی بصورت موضعی و با سرمای زیاد نابود می شوند. از کرایوتراپی کمتر در درمان سرطان پروستات استفاده می شود ، چون هنوز کارآمدی اش در طولانی مدت اثبات نشده است.این روش از روش جراحی کمتر تهاجمی است و دوره بهبودی کوتاه تر دارد.

از آنجایی که این روش به عصب ها آسیب می زند، ۸۰% مردان بعد از کرایوتراپی دچار کاهش میل جنسی می شوند. همچنین می تواند بطور موقت موجب سوزش و حساسیت مثانه و روده شود.