همه چیز درباره یبوست و روش های درمان آن

همه چیز درباره یبوست و روش های درمان آن

• تاریخ انتشار: 29 دی 1400
• نویسنده: ملیکا رادمهر
• دیدگاه 0

یبوست

هنگامی که حرکات روده به سختی یا کمتر از حد معمول اتفاق می‌افتد، فرد دچار یبوست (Constipation) می‌شود درواقع تاخیر و سختی در دفع که به آن اجابت مزاج هم می‌گویند. به طور معمول، ابتلا به این عارضه چندان جدی نیست و هر فردی  دوباره روند طبیعی دفع را با تغییر رژیم غذایی، ورزش و یا حتی رفع استرس آغاز می‌کند.

علت بوجود آمدن یبوست چیست؟

• افزایش مصرف فیبر

افرادی که در رژیم غذایی خود از فیبر استفاده می کنند کمتر دچار یبوست می شوند، چرا که فیبر، حرکات منظم روده را تقویت می‌کند، به ویژه هنگامی‌ که فرد به اندازه کافی آب هم مصرف کند. غذاهای حاوی فیبر بالا، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل، عدس، نخود و سایر حبوبات هستند و مواد مغذی کم فیبر شامل غذاهای پرچرب، مانند پنیر، گوشت و تخم‌مرغ، غذاهای کاملا فرآوری شده مانند نان سفید و فست‌فودها، چیپس و سایر غذاهای آماده هستند.

• تحرک

  برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افراد دارای تناسب بدنی، ازجمله دوندگان ماراتن، کمتر از سایر افراد دچار یبوست می‌شوند، اگرچه دلایل دقیق آن هنوز مشخص نیست. یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که افزایش تحرک ممکن است به بهبود یبوست در افراد مسن کمک کند. افرادی که چندین روز یا چند هفته را در رختخواب هستند یا روی صندلی می‌نشینند ممکن است بیشتر در معرض خطر یبوست باشند.

• سندرم روده تحریک‌ پذیر (IBS)

خطر ابتلا به یبوست در افرادی که مشکل عملکرد روده مانند سندرم روده تحریک‌پذیر دارند بیشتر از افرادی است که به این بیماری دچار نیستند. یک فرد مبتلا به IBS ممکن است علائمی مانند درد شکم، نفخ شکم، بادکردگی و تغییر در فراوانی یا قوام مدفوع را تجربه کنند. با IBS، یبوست می‌تواند در طول زمان نوسان داشته باشد. در صورت عدم وجود یبوست، ممکن است مدفوع شل همراه با اسهال مشاهده شود.

• افزایش سن

 ممکن است با افزایش سن، عبور غذا از دستگاه گوارش بیشتر طول بکشد. همچنین بسیاری از افرادی که سن بالایی دارند تحرکشان کم است که این مسئله نیز ممکن است در یبوست نقش داشته باشد. بیماری‌ها، داروها و مصرف کم فیبر یا آب نیز ممکن است از دیگر عواملی باشد که با افزایش سن به یبوست منجر می‌شود.

• استفاده بیش از حد از ملین‌ها

برخی از افراد نگران‌اند که به میزان کافی مدفوع نکنند و برای رفع این مشکل از ملین استفاده می‌کنند. ملین‌ها می‌توانند به اجابت مزاج کمک کنند اما استفاده منظم از برخی ملین‌ها باعث می‌شود که بدن به عملکرد ملین‌ها عادت کند. این مسئله ممکن است باعث شود در صورت عدم نیاز به ملین نیز به مصرف آن ادامه دهید. همچنین ممکن است برای دریافت همان اثر به دوزهای بالاتر نیاز داشته باشید.

• ننوشیدن آب کافی

نوشیدن منظم و کافی آب می‌تواند به کاهش خطر یبوست کمک کند. مایعات مناسب دیگر شامل آب‌میوه یا سبزیجات شیرین‌شده طبیعی و سوپ‌های رقیق است. توجه به این نکته مهم است که برخی از مایعات می‌توانند خطر کم آبی را افزایش دهند و یبوست را برای برخی از افراد بدتر کنند. 

•  مشکلات روده بزرگ

برخی از بیماری‌ ها که بر روده بزرگ تاثیر می‌گذارند می‌توانند مانع از عبور مدفوع و منجر به یبوست شوند. نمونه‌هایی از این بیماری‌ها، تومورهای سرطانی، فتق، بافت اسکار، دیورتیکولیت (diverticulitis)، تنگی روده بزرگ که به معنای تنگی غیرطبیعی روده بزرگ یا راست روده است و بیماری التهابی روده (IBD) هستند.

علائم یبوست چیست؟

• نفخ
• تهوع
• احساس فشار در شکم
• بی اشتهایی در طول روز
• درد مقعد،مسدود شدن مقعد
• معده درد،احساس سوزش در معده
• احساس فشار شدید در حین اجابت مزاج
• مدفوع به شدت سفت شده و با سختی دفع می شود.
• تعداد دفعات دفع مدفوع کاهش یافته و به ۳ بار در هفته رسیده است.

پیشگیری و درمان یبوست

• مصرف مواد غذایی حاوی فیبر

• جو دوسر
• نان یا غلات کامل
• میوه‌های خشک شده مانند انجیر یا آلو
• میوه‌ها و سبزیجات حاوی فیبر مانند کیوی و اسفناج

• نوشیدن آب و مایعات

روزانه 8 لیوان آب بنوشید برای اینکه حرکات روده به طور طبیعی صورت گیرد و عملکرد روده به خوبی انجام شود، حتما باید به مقدار کافی آب مصرف کرد. اگر به یبوست مبتلا شد‌ید، سعی کنید مصرف آب و یا دیگر نوشیدنی‌های مفید را حتما در رژیم غذایی خود بگنجانید تا مراحل بهبود سریع‌تر برای شما صورت پذیرد.

• مکمل های حاوی فیبر

اگر رژیم غذایی شما حاوی فیبر اندکی باشد، به احتمال زیاد دچار یبوست می‌شوید. چنانچه به هر علت از میوه‌ها و سبزیجات به مقدار کم استفاده می‌کنید، می‌توان استفاده از مکمل‌های حاوی فیبر را جایگزین آنها کرد. این نوع مکمل‌ها حجم مدفوع را زیاد می‌کنند و به این طریق دفع مدفوع با سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت. همچنین مکمل‌های حاوی فیبر می‌توانند به مدت زمان طولانی افراد را سیر نگه دارند و در نتیجه برای لاغری نیز مفید باشند.(خرید انواع مکمل های فیبر از داروخانه آنلاین درورسان)

• استفاده از ملین ها

با مراجعه به داروخانه می‌توانید از ملین‌های نرم کننده مدفوع یا ملین‌های اسمزی برای درمان یبوست استفاده نمایید. ملین‌های اسمزی مثل منیزیم سیترات مسهل هستند و موجب می‌شوند تا مایعات بدن به داخل روده کشیده شوند. هنگامی‌که آب بیشتری در روده وجود داشته باشد، مدفوع نرم شده و عبور آن از مقعد به سادگی امکان‌پذیر می‌شود. با استفاده از این نوع محصولات نفخ نیز کاهش می‌یابد.

• شیاف

شیاف رکتال یا مقعدی با نرم کردن مدفوع کمک می‌کند تا حرکات روده با سهولت بیشتری صورت گیرد. در مصرف شیاف باید دقت کنید که دفعات مصرف شما باید بسیار اندک باشد و بهتر است زیر نظر پزشک و در صورت صلاح دید وی از این دارو استفاده نمایید.

• ورزش

در صورتی‌ که فعالیت بدنی شما کم باشد، احتمال ابتلا به یبوست افزایش خواهد یافت. برای بهبود یبوست و یا پیشگیری از آن می‌توانید ورزش‌های سبک مثل پیاده‌روی و یا آهسته دویدن را امتحان کنید. همچنین از حرکات یوگا نیز برای رفع یبوست می‌توانید استفاده نمایید. ماساژ ناحیه روده نیز در بهبود یبوست می‌تواند موثر باشد.